ฟันผุระหว่างจัดฟัน เพราะอะไร ?
Case Review
Before & After

ฟันผุระหว่างจัดฟัน เพราะอะไร ? ป้องกันอย่างไรให้ฟันและช่องปากสุขภาพดี
การจัดฟันถือเป็นการลงทุนเพื่อรอยยิ้มที่สวยงามและสุขภาพช่องปากที่ดีในระยะยาว แต่ในระหว่างที่เรากำลังเดินทางสู่รอยยิ้มที่สมบูรณ์แบบ ปัญหาที่หลายคนมักพบคือ “ฟันผุระหว่างจัดฟัน” ซึ่งอาจทำให้กระบวนการรักษายุ่งยากขึ้น หรือทำให้ต้องใช้เวลาจัดฟันนานกว่าที่วางแผนไว้
สาเหตุของฟันผุระหว่างจัดฟันไม่ได้เกิดจากการจัดฟันโดยตรง แต่เกิดจากปัจจัยแวดล้อมที่มาพร้อมกับอุปกรณ์จัดฟัน โดยเฉพาะ แบร็กเก็ต ลวด และยาง ที่ติดแน่นบนฟัน ทำให้ทำความสะอาดยากขึ้น และกลายเป็นแหล่งสะสมของเศษอาหารและคราบแบคทีเรีย เมื่อปล่อยไว้นาน ๆ แบคทีเรียจะเปลี่ยนน้ำตาลจากอาหารเป็นกรด กรดนี้จะกัดกร่อนผิวเคลือบฟันจนเกิดฟันผุ

สาเหตุหลักที่ทำให้ฟันผุระหว่างจัดฟัน
- การทำความสะอาดที่ไม่ทั่วถึง เมื่อมีอุปกรณ์จัดฟัน การแปรงฟันปกติอาจไม่เพียงพอ เพราะมีซอกมุมมากขึ้นที่แปรงไม่สามารถเข้าถึงได้
- เศษอาหารสะสมตามซอกลวดและแบร็กเก็ต อุปกรณ์จัดฟันกลายเป็นจุดดักเศษอาหารชั้นดี ถ้าไม่ได้ทำความสะอาดทันที จะเกิดคราบพลัคและฟันผุในที่สุด
- การบริโภคอาหารหวานและเหนียว ขนมหวาน น้ำอัดลม หรืออาหารที่เหนียวติดฟัน จะเพิ่มโอกาสเกิดฟันผุ เพราะน้ำตาลเป็นอาหารชั้นดีของแบคทีเรีย
- ละเลยการพบทันตแพทย์ระหว่างจัดฟัน บางคนคิดว่าจัดฟันอยู่แล้ว ไม่จำเป็นต้องตรวจสุขภาพฟันเพิ่มเติม ซึ่งเป็นความเข้าใจผิด เพราะทันตแพทย์ต้องช่วยขูดหินปูนและตรวจปัญหาฟันผุอย่างต่อเนื่อง

วิธีป้องกันฟันผุระหว่างจัดฟัน
- แปรงฟันอย่างถูกวิธีหลังอาหารทุกมื้อ ใช้แปรงขนนุ่มขนาดเหมาะสม และเน้นการแปรงรอบ ๆ แบร็กเก็ตและลวดให้สะอาด อาจใช้แปรงจัดฟันโดยเฉพาะเพื่อช่วยเข้าถึงทุกซอกมุม
- ใช้ไหมขัดฟันหรือแปรงซอกฟันเป็นประจำ แปรงฟันอย่างเดียวไม่พอ ต้องใช้ไหมขัดฟัน หรือแปรงซอกฟันเพื่อกำจัดเศษอาหารที่แปรงเข้าไม่ถึง
- เลือกอาหารที่เหมาะสม หลีกเลี่ยงอาหารหวาน เหนียว และกรอบ เช่น ลูกอม คาราเมล ขนมกรุบกรอบ เพราะเสี่ยงติดตามซอกฟันและแบร็กเก็ต
- ใช้น้ำยาบ้วนปากสูตรป้องกันฟันผุ เลือกน้ำยาบ้วนปากที่มีฟลูออไรด์เพื่อช่วยเคลือบและป้องกันฟันผุ
- พบทันตแพทย์ตามนัด อย่าข้ามการตรวจสุขภาพฟัน และทำความสะอาดลึก ๆ เช่น ขูดหินปูน เพื่อป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นโดยไม่รู้ตัว
สรุป
การจัดฟันไม่ใช่สาเหตุของฟันผุ แต่ความยากในการดูแลความสะอาดต่างหากที่เป็นตัวปัญหา การป้องกันจึงเริ่มต้นจาก การทำความสะอาดอย่างสม่ำเสมอ เลือกอาหารอย่างระมัดระวัง และพบทันตแพทย์เป็นประจำ เพียงเท่านี้ คุณก็สามารถมีรอยยิ้มที่สวยงามและสุขภาพช่องปากที่ดีตลอดช่วงจัดฟันได้
Braces are not the cause of tooth decay — the real issue lies in the difficulty of maintaining proper oral hygiene. Prevention starts with consistent cleaning, mindful food choices, and regular dental visits. With just these steps, you can maintain a beautiful smile and good oral health throughout your orthodontic treatment.